Sau khi vượt qua 3 kỳ tam cá nguyệt, bạn sẽ được gặp em bé của mình sau 9 tháng 10 ngày (khoảng 280 ngày) mang thai!
Vậy tam cá nguyệt là gì? Những vấn đề nào bà bầu sẽ mắc phải trong thời gian này? Cùng tìm hiểu thêm nhé!
| Thai đủ tháng rơi vào tuần bao nhiêu? | 39w0d-40w6d |
| Bà bầu thường sẽ tăng bao nhiêu cân vào tam cá nguyệt thứ hai? | 4.5kg vào tuần 17 |
| Bà bầu thường sẽ tăng bao nhiêu cân trong cả thai kỳ? | 11kg-15kg |
Tam cá nguyệt là gì?
Thai kỳ hiện đang được chia thành ba giai đoạn gọi là tam cá nguyệt:
- Tam cá nguyệt đầu tiên
- Tam cá nguyệt thứ hai
- Tam cá nguyệt thứ ba
Thường tam cá nguyệt sẽ kéo dài từ 12 đến 14 tuần, và tổng thời gian thai kỳ sẽ rơi vào khoảng 40 tuần, kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng của người phụ nữ. Trong mỗi tam cá nguyệt, thai nhi sẽ đạt được các mốc phát triển cụ thể, để có một cơ thể trọn vẹn vào ngày được chào đời.
Tam cá nguyệt đầu tiên
Tam cá nguyệt đầu tiên là từ tuần số 0 đến 13. Trong giai đoạn này, cấu trúc cơ thể và các cơ quan của em bé sẽ được hình thành.
Cơ thể của mẹ bầu cũng sẽ trải qua những thay đổi lớn, do đó các bà mẹ sẽ cảm thấy buồn nôn, mệt mỏi, đau ngực và đi tiểu thường xuyên. Đây đều là những triệu chứng phổ biến, nhưng thường sẽ linh hoạt xảy ra, tuỳ vào cơ địa của mỗi người phụ nữ.
Vấn đề bà bầu thường gặp phải ở tam cá nguyệt đầu tiên
Tam cá nguyệt đầu tiên kéo dài từ tuần 0 đến tuần thứ 13, với các triệu chứng ốm nghén ở mẹ bầu như sau:
- Mệt mỏi
- Ốm nghén
- Ngực mềm và sưng thường uyên
- Thèm ăn hoặc chán ăn.
- Ợ nóng.
- Táo bón.
- Thay đổi tâm trạng.
- Đau đầu.
Bà bầu sẽ cần phải uống vitamin tổng hợp ngay trong giai đoạn này, với một số lưu ý cần tránh dành cho bà mẹ mang thai, ví dụ như hạn chế:
- Đồ uống có chứa cồn.
- Sản phẩm thuốc lá.
Thuốc giải trí, bao gồm cần sa. Cần sa y tế chỉ nên được sử dụng khi có sự có mặt của bác sĩ
Các loại thực phẩm như sữa chưa tiệt trùng, cá sống hoặc cá có hàm lượng thủy ngân cao.
Sự phát triển của bé trong tam cá nguyệt đầu tiêm
- 2 tuần đầu là thời điểm phôi thai hình thành, làm tổ, được nhìn thấy rõ vào tuần 3.
- Tuần thứ 5: Em bé sẽ giống nòng nọc, với hệ thống tuần hoàn bắt đầu hình thành, trái tim bắt đầu đập.
- Tuần 6: Mũi, miệng, taibắt đầu hình thành; có sự hiện diện của ruột, não bộ và tủy sống. Kích thước của thai nhi từ 4-7mm.
- Tuần 7: Nghe rõ được tim thai, có hình dạng tay chân (giống mái chèo). Kích thước thai nhi từ 9 -15mm.
- Tuần 8: Hình thành hệ thần kinh nguyên thủy, với ống hô hấp nối từ họng đến hai lá phổi đang phát triển. Kích thước của thai nhi từ 16 – 22mm.
- Tuần 9: Hình thái cơ bản đã được hình thành, bác sĩ có thể nhìn thấy dáy tai trong thời điểm này, đứt đuooi nòng nọc. Kích thước thai nhi từ 23 – 30mm.
- Tuần 10: Hình dạng tay chân bắt đầu hoàn thiện, có thể gập duỗi với phần móng tay và chân cũng bắt đầu hình thành. Kích thước thai nhi từ 31 – 40mm.
- Tuần 11: Chồi răng xuất hiện dưới nướu răng.
- Tuần 12: Ngón chân có thể cong lại, não bộ trong thời kỳ phát triển.
- Tuần 13: Tĩnh mạch và các cơ quan nội tạng thấy rõ qua da.
4 việc cần làm trong tam cá nguyệt đầu tiên
- Khám thai thường xuyên từ tuần thứ 7 đến 13, tính ngày dự sinh
- Siêu âm độ mờ da gáy, xét nghiệm sàng lọc gen
- Bắt đầu uống vitamin bầu
- Thận trọng trong quan hệ vợ chồng để tránh động thai
Tam cá nguyệt thứ hai
Tam cá nguyệt thứ hai bắt đầu vào tuần 14 và kết thúc ở tuần 26. Còn được gọi là “thời kỳ trăng mật”, tam cá nguyệt thứ hai là thời điểm nhiều triệu chứng khó chịu của thai kỳ đã thuyên giảm.
Các bà mẹ sẽ cảm thấy có nhiều năng lượng hơn và ngủ ngon hơn. Một số vấn đề sức khoẻ phổ biến ở tam cá nguyệt thứ hai chính là đau lưng hoặc đau bụng, chuột rút ở chân, táo bón hoặc ợ nóng.
Các bà bầu có thể biết giới tính của em bé từ tuần thứ 14, thông qua xét nghiệm NIPT.
Trong khoảng từ 16 đến 20 tuần, các mẹ sẽ cảm thấy những chuyển động đầu tiên của em bé, hay còn được gọi là “chuyển động nhanh”.
Vấn đề bà bầu thường gặp phải ở tam cá nguyệt thứ hai
Những ai bị ốm nghén nặng, luôn cảm thấy buồn nôn và mệt mỏi trong tam cá nguyệt đầu tiên thường sẽ cảm thấy “khỏe hơn” trong tam cá nguyệt thứ hai, nhưng vẫn sẽ có một số triệu chứng từ tam cá nguyệt đầu tiên tiếp diễn đến tam cá nguyệt thứ hai.
Hầu hết phụ nữ bắt đầu cảm thấy thai nhi chuyển động trong tam cá nguyệt thứ hai, và tăng ít nhất 4.5kg cho đến tuần thứ 17.
- Đau nhức cơ thể và cơ bắp.
- Tăng cân.
- Quầng vú sẫm màu (đổi màu da xung quanh núm vú).
- Xuất hiện đường kẻ nâu, chạy từ xương mu đến rốn.
- Có nhiều mảng da sẫm màu, bắt đầu rạn da
Sự phát triển của bé trong tam cá nguyệt thứ hai
- Tuần 14: Em bé có thể mút tay, vận động cơ mặ, với các xung thần kinh và thận bắt đầu làm việc.
- Tuần 15: Em bé to bằng to bằng quả táo, mẹ đã có thể biết giới tính của em thông qua xét nghiệm sàng lọc NIPT.
- Tuần 16: Em bé to bằng quả bơ, đã có da đầu
- Tuần 17: Em bé bắt đầu vận động lăn, lật và xoay, với móng chân phát triển.
- Tuần 18: Em bé máy nhiều hơn, đã có khả năng nghe, hệ tiêu hóa cũng bắt đầu hoạt động. Kích thước thai nhi vào khoảng 140mm.
- Tuần 19: Em bé đã có da bảo vệ.
- Tuần 20: Kích thước thai nhi vào khoảng 260mm, thải ra phân su màu xanh đậm hoặc đen.
- Tuần 21: Cơ thể em bé đã có một lớp lông tơ mềm để giữ dưỡng chất trên da.
- Tuần 22: tóc và lông mày đã được hình thành. Kích thước thai nhi khoảng 280mm.
- Tuần 23: vân tay chân hình thành, mắt của bé chuyển động nhanh hơn, bắt đầu nấc.
- Tuần 24, da xuất hiện các nếp nhăn rõ ràng. Kích thước thai vào khoảng 300mm, cân nặng khoảng 630g.
- Tuần 25: Cử động tốt hơn khi nghe được giọng nói của mẹ, đạp chân phản hồi lại âm thanh.
- Tuần 26: Phổi phát triển, bắt đầu sản xuất surfactant. Kích thước thai: ~360mm
- Tuần 27: Lớp mỡ xuất hiện, khiến làn da em bé mịn màng hơn, tóc phát triển tốt hơn
5 việc cần làm trong tam cá nguyệt thứ hai
- Khám thai ở tuần 14-18, tuần 19-23 và tuần 24-28.
- Uống vitamin đều đặn và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ
- Siêu âm hình thái, 3D/4D để theo dõi sát sức khoẻ của con
- Tiêm chủng uốn ván từ tuần 24 trở đi.
- Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Tam cá nguyệt thứ ba
Tam cá nguyệt thứ ba kéo dài từ tuần 27 và kết thúc ở tuần 40.
Có rất nhiều bà mẹ vừa phấn khích và cả lo lắng về việc sinh con trong giai đoạn này. Khi em bé to dần lên, các bà mẹ sẽ gặp phải các vấn đề sức khoẻ như khó thở, trĩ, tiểu không tự chủ, giãn tĩnh mạch và các vấn đề về giấc ngủ.
Nhiều triệu chứng trong số này phát sinh từ sự gia tăng kích thước tử cung của bạn, đang dần được mở ra cho đến thời điểm sinh.
Trong tam cá nguyệt cuối, xương của em bé đã được hình thành hoàn chỉnh, các thụ thể cảm ứng trên cơ thể bé đã được phát triển đầy đủ và các cơ quan đã có thể tự hoạt động.
Khi gần đến ngày dự sinh, cem bé sẽ dần quay đầu xuống dưới để chuẩn bị được sinh ra.
Vấn đề bà bầu thường gặp phải ở tam cá nguyệt thứ ba
Tam cá nguyệt thứ ba là giai đoạn nước rút, thường sẽ kéo dài từ tuần 29 đến tuần 40. Các bà mẹ sẽ thường xuyên cảm thấy đau nhức bụng, chính là dấu hiệu cho thấy thai nhi đang tiếp tục phát triển. Các bà mẹ sẽ dễ dàng tăng thêm vài cân vào giai đoạn này, vì thai nhi đang tích tụ thêm mỡ cần thiết để được giữ ấm khi sinh.
- Dễ bị khó thở hơn.
- Đau lưng dưới là vấn đề do mẹ bầu sẽ tự cong lưng để có thể đỡ bụmg to, nguyên nhân kéo trọng lượng về phía trước.
- Đi tiểu thường xuyên hơn.
- Khó ngủ.
- Ngực bạn rỉ sữa non
- Thai nhi hạ xuống xương chậu và quay đậu để chuẩn bị sinh.
- Các dấu hiệu chuyển dạ như co thắt hoặc mất nút nhầy khi vào ngày sinh
Các vấn đề sản khoa bà bầu có thể gặp phải
- Tiền sản giật khiến phụ sản co giật, suy thận và thậm chí cả tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng chính là huyết áp cao, đạm niệu, sưng tay và chân do cơ thể giữ nước và tăng cân quá mức.
- Chuyển dạ sinh non: khiến em bé mới sinh dễ bị nhẹ cân, gặp vấn đề về phổi, giảm thị lực và thính giác. Triệu chứng của chuyển dạ sớm chính là đau bụng dưới như sắp đến tháng, đau quặn bụng và co thắt ở bụng, vỡ ối non…
- Nhau bong non là hiện tượng nhau thai tách ra khỏi tử cung ngay trước khi chuyển dạ. Mẹ bầu thường sẽ bị chảy máu âm đạo, đau bụng và co thắt.
- Nhau tiền đạo là khi nhau thai nằm ở cổ tử cung của mẹ, cản đường chào đời của em bé. Triệu chứng thường thấy là chảy nhiều máu đột ngột mà không bị đau, máu có màu đỏ tươi
- Ngôi ngược: là khi em bé chưa quay đàua, với phần vị trí đầu của bé hướng lên phía trên ngực, còn mông hướng về đáy khung chậu của mẹ. Ngôi ngược rất nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong với thai nhi và tăng nguy cơ tai biến với mẹ.
Sự phát triển của bé trong tam cá nguyệt thứ ba
5 việc cần làm trong tam cá nguyệt thứ ba
- Khám thai thường xuyên, từ 1-2 lần/ tuần
- Uống vitamin đều đặn và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ
- Siêu âm hình thái, 3D/4D để theo dõi sát sức khoẻ của con
- Sắm đồ cho bé sơ sinh
- Đăng ký tham gia các lớp tiền sản
Thai kỳ đủ tháng có nghĩa là gì?
Thai kỳ đủ tháng là thai kỳ kéo dài từ 39 tuần, 0 ngày đến 40 tuần 6 ngày. Trẻ sơ sinh đủ tháng thường sẽ có sức khoẻ tốt nhất, cụ thể theo 3 giai đonạ sau:
- Sớm – Đủ tháng: Em bé của bạn chào đời trong khoảng từ 37 tuần, 0 ngày đến 38 tuần, 6 ngày.
- Muộn – Đủ tháng: Em bé của bạn chào đời trong khoảng từ 41 tuần, 0 ngày đến 41 tuần, 6 ngày.
- Quá ngày: Em bé của bạn chào đời sau 42 tuần.
Lịch khám định kỳ bao gồm những gì?
Chăm sóc trước khi sinh cực kỳ quan trọng để đảm bảo sức khoẻ của bà bầu và thai nhi.
Các cuộc hẹn khám thai định kỳ chính là cách để bác sĩ theo dõi sức khỏe, đồng thời phát hiện các biến chứng khi mang thai. Đây cũng chính là cách để giám sát tốc độ phát triển của thai nhi.
- Kiểm tra sức khỏe, khám vú, khám vùng chậu hoặc sàng lọc ung thư.
- Tổng hợp các triệu chứng, lối sống, thói quen cá nhân.
- Kiểm tra huyết áp và cân nặng.
- Theo dõi nhịp tim của thai nhi bằng máy Doppler.
- Đo kích thước bụng của bạn (chiều cao đáy tử cung) để kiểm tra sự phát triển của thai nhi.
- Xem xét, cung cấp các xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh để biết rằng liệu thai nhi có nguy cơ mắc một số tình trạng bẩm sinh nhất định như hội chứng Down.
- Yêu cầu xét nghiệm máu để phòng tránh thiếu máu và tiểu đường thai kỳ, và cả kiểm tra nồng độ hormone.
- Khám nếu bà bầu mắc các bệnh nhiễm trùng như giang mai và HIV.
- Siêu âm thường xuyên
Tần suất khám trước khi sinh
Số lần hẹn khám chính xác của bạn trong thai kỳ là khác nhau. Phụ nữ mắc các tình trạng bệnh lý hoặc biến chứng có thể cần gặp bác sĩ thường xuyên hơn. Nếu thai kỳ của bạn khỏe mạnh và không có vấn đề gì đáng lo ngại, bác sĩ chăm sóc thai kỳ thường sẽ gặp bạn:
- Hai tuần một lần cho tam cá nguyệt đầu tiên (Đến khoảng tuần thứ 15)
- Bốn tuần một lần cho đến tuần thứ 30 của thai kỳ.
- Hai tuần một lần từ tuần 30 đến tuần 36.
- Mỗi tuần một lần từ tuần 36 cho đến khi sinh nở
Trên đây là giải đáp về câu hỏi ‘Tam cá nguyệt là gì’, kèm một số hướng dẫn cụ thể để chăm sóc mẹ bầu và thai nhi trong suốt 280 ngày thai kỳ.
Theo dõi kênh ngay để nhận thêm thật nhiều thông tin hữu ích!
