Rất có thể ngay cả trước khi bạn mang thai, bạn đã biết về vấn đề rạn da, ở cả phụ nữ mang bầu hoặc khi bạn tăng cân quá nhanh.
Rạn da gần như đã trở thành biểu tượng của thai kỳ và sinh nở, giống như ốm nghén ở phụ nữ mang thai.
Cùng tìm hiểu dấu hiệu rạn da khi mang thai, nguyên nhân của rạn da, các cách điều trị và cách phòng tránh nhé!
Rạn da là gì?
Rạn da là một dạng sẹo, thường xảy ra trong thời kỳ thai kỳ.
Vết rạn da giống như những vệt lõm trên da, thường sẽ có màu hồng, đỏ, đen, xanh lam hoặc tím, với những lý do cụ thể như sau:
- Màu sắc: Bạn rạn da vì nguyên nhân gì?
- Các vết rạn da ở đâu trên cơ thể?
- Bạn đã có những vết rạn da này lâu chưa.
Khi vết rạn da mới xuất hiện, có thể sẽ chỉ hơi nhô lên, tuy nhiên lâu dần sẽ lõm nhẹ xuống da của bạn.
Khi mới xuất hiện vết rạn da, bạn sẽ cảm thấy hơi ngứa ngáy.
Dấu hiệu rạn da
| Khi nào dấu hiệu rạn da khi mang thai xuất hiện? | Từ tuần thứ 6-7 của thai kỳ |
| Kích thước của vết rạn da? | Từ 5-10 cm |
| Nguyên nhân chính dẫn đến rạn da? | Mang thai, tăng cân quá nhanh |
Các dấu hiệu rạn da khi mang thai thường sẽ xuất hiện từ tuần thứ 6 và thứ 7 của thai kỳ, với hình dáng và kích thước khác nhau. Khi mới hình thành, vết dạn da thường sẽ có độ dài khoảng 5 – 10cm, xuất hiện ở bắp chân, bụng, ngực và đùi. Mẹ bầu tăng cân nhanh cũng sẽ khiến vết rạn to và nhiều hơn.
Các vết rạn da thường không gây đau, nhưng có thể gây sẩn ngứa do làn da bị kéo căng.
Màu của các vết rạn da cũng thường sẽ thay đổi tùy vào cơ địa mỗi người, ví dụ như vết rạn màu hồng nhạt nếu mẹ bầu có da trắng, hoặc vệt rạn sẽ có màu sáng hơn nếu mẹ bầu có làn da ngăm đen.
Sau khi sinh, các mạch máu sẽ co lại, qua đó các dấu hiệu rạn da ở mẹ bầu sẽ dần mờ đi, chuyển sang màu trắng hoặc đen, đỏ tùy theo màu da của bà mẹ.
Với những ai sinh con lần đầu, thì dấu hiệu rạn da khi mang thai thường sẽ có màu đỏ, hồng hoặc hồng tía rồi, sau đó sẽ chuyển sang màu trắng sau khi sinh. Với những mẹ bầu sinh con lần thứ 2 trở lên, các vết rạn thường nhạt màu hơn.
Các nguyên nhân gây rạn da
6 nguyên nhân chính gây rạn da nhanh có thể kể đến:
- Tăng cân quá nhanh trong thời kỳ mang bầu
- Tăng cân quá nhanh do béo phì
- Đến tuổi dậy thì
- Do gien di truyền
- Do cơ địa, đặc biệt ở những người có cấu trúc da yếu
- Thay đổi hormone, do thai nhi tiết ra nhiều progesterone và estrogen
Như tên gọi, các vết rạn da phát triển khi làm da của bạn bị kéo căng ra nhanh trong thời gian ngắn. Sự kéo giãn đột này làm rách các cấu trúc của mô da, tạo thành các vết sẹo.
Các vết rạn da thường xuất hiện trong giai đoạn bạn phát triển đột biến về kích cỡ và cân nặng, ví dụ như khi tăng cân quá nhanh hoặc rạn da khi mang thai. Thực tế, có tới 90% phụ nữ mang thai sẽ bị rạn da vào tam cá nguyệt thứ ba.
Thông thường, các vết rạn da thường sẽ xuất hiện ở bụng, mông, ngực và đùi. Cần lưu ý rằng, không phải ai cũng bị rạn da và không phải ai cũng bị ở cùng mức độ.
Một nghiên cứu lớn vào năm 2013 cho thấy rằng một số người chỉ đơn giản là có nguy cơ bị rạn da cao hơn những người khác về mặt di truyền. Vì vậy, nếu mẹ hoặc bà của bạn bị rạn da bụng khi mang thai, nhiều khả năng cao bạn cũng sẽ bị.
Cortisone là một loại hormone do tuyến thượng thận sản xuất, có khả năng làm suy yếu độ đàn hồi của da, khiến các vết rạn da dễ hình thành hơn.
Đây là lý do tại sao bạn cũng có thể bị rạn da thường xuyên hơn khi sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chứa nhiều corticosteroid hoặc mắc một số tình trạng nhất định.
Ngoài ra, trong thời kỳ mang thai, tăng cân quá nhanh hoặc mang thai khi còn quá trẻ cũng có thể khiến bạn dễ bị rạn da hơn. Nồng độ hormone trong thời kỳ mang thai cũng là một nguyên nhân khiến bạn dễ bị rạn da.
Phòng tránh rạn da hiệu quả
Kiểm soát cân nặng khi mang thai
Thai nhi cần không gian để lớn lên trong bụng mẹ, vì vậy các cơ bụng giãn ra trong thai kỳ là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi.
Để giảm thiểu tình trạng này, mẹ bầu nên kiểm soát cân nặng của cả bản thân và em bé, đồng thời ưu tiên các thực phẩm dinh dưỡng hỗ trợ sự phát triển của con mà không gây tăng cân quá mức cho mẹ. Đây là cách tốt nhất để hạn chế tối đa nguy cơ rạn da trong và sau thai kỳ.
Bổ sung dưỡng chất liên tục cho da
Tăng tính đàn hồi, collagen tự nhiên trên da chính là cách hiệu quả nhất để phòng tránh rạn da hiệu quả. Mẹ bầu nên bổ sung các nhóm thực phẩm giàu vitamin E, omega-3 trong suốt quá trình mang thai, đồng thời bôi kem chứa các thành phần này mỗi ngày, cụ thể với một số thành phần và tác dụng như sau:
- Thực phẩm chống oxy hoá, bảo vệ và nuôi dưỡng làn da, có thể kể đến cải bó xôi, dâu tây và việt quất
- Thực phẩm giàu vitamin A giúp hồi phục mô da bị tổn thương khi rạn da, thường có trong khoai lang, cà rốt và ớt chuông.
- Thực phẩm giàu vitamin E để bảo vệ các màng tế bào da, ví dụ như các loại hạt và bông cải xanh.
- Thực phẩm bổ sung vitamin D, làm giảm nguy cơ bị rạn bằng cách tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào sáng sớm, với các thực phẩm thường thấy là ngũ cốc, lòng đỏ trứng, các chế phẩm từ sữa.
- Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 và omega-6 giúp làn da luôn mịn màng, tế bào da luôn khoẻ mạnh, có thể kể đến các loại thực phẩm như cá hồi, quả óc chó, dầu cá…
Duy trì độ ẩm cho da
Duy trì độ ẩm là bước cực kỳ quan trọng để tránh dấu hiệu rạn da ở mẹ bầu để tránh làn da bị khô nứt nẻ, khiến da dễ rạn hơn. Các vùng cần phải dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt trong mùa đông có thể kể đến da ngực, đùi, bắp chân và da bụng.
Mẹ bầu có thể dùng các loại tinh dầu thảo dược an toàn cho mẹ bầu, ví dụ như dầu dừa để dưỡng ẩm đồng thời massage nhẹ nhàng. Không nên xoa mạnh vào bụng để tránh sảy thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu.
Uống đủ nước khi mang thai
Uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày cực kỳ quan trọng, để đảm bảo rằng mẹ bầu luôn có một cơ thể khỏe mạnh, mà còn cung cấp độ ẩm và tăng cường độ đàn hồi cho da, qua đó giảm thiểu nguy cơ rạn da trong suốt thai kỳ.
Tẩy tế bào chết, massage phần rạn thường xuyên
Tẩy tế bào chết là một biện pháp hữu hiệu giúp làm mờ các vết rạn da trong thai kỳ. Bằng cách loại bỏ lớp da chết sần sùi và kích thích tuần hoàn máu, phương pháp này giúp da khỏe mạnh hơn.
Để đạt hiệu quả tốt nhất, mẹ bầu nên tẩy da chết khoảng hai lần mỗi tuần, giúp da luôn thông thoáng, sạch sẽ và dễ dàng hấp thụ các dưỡng chất.
Massage thường xuyên cũng rất quan trọng trong việc duy trì độ đàn hồi của da, tăng cường lưu thông máu dưới da, cung cấp đầy đủ dưỡng chất và từ đó giảm thiểu tình trạng rạn da khi mang thai.
Có thể trị rạn da hoàn toàn không?
Giống như bất kỳ vết sẹo nào khác, vết rạn da là vĩnh viễn., do đó bạn sẽ không thể nào loại bỏ vết rạn da hoàn toàn.
Tuy nhiên, hiện nay có khá nhiều cách để làm vết rạn da tự mờ đi sau khi em bé, cùng tham khảo ngay bằng các phương pháp điều trị trong bài viết này nhé.
Làm mờ vết rạn da sớm đem lại hiệu quả hơn so với các vết rạn da cũ, đã có từ quá lâu, theo một số phương pháp như sau:
Chemical Peels – Lột da bằng hóa chất
Lột da bằng hóa chất chính là dùng các thủ thuật thẩm mỹ để tẩy tế bào chết cho da. Bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ thường là những người sẽ thực hiện phương pháp này.
Cách làm ở đây chính là lột lớp da bên ngoài axit glycolic, để kích thích sản xuất collagen trong da.
Liệu pháp laser therapy
Liệu pháp laser therapy chính là dùng bước sóng ánh sáng cụ thể để làm giảm đau, sưng và sẹo.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng liệu pháp laser có thể làm giảm sự xuất hiện của vết rạn da bằng cách tăng sinh sản xuất collagen trong da, phục hồi các sợi elastin và làm dày lớp biểu bì.
Cần lưu ý rằng, đây là liệu pháp khá tốt kém và có thể phải thực hiện nhiều lần để thấy được kết quả.
Mài da vi điểm
Mài da vi điểm là thủ thuật xâm lấn tối thiểu các bác sĩ da liễu sử dụng để cải thiện tông màu và kết cấu da, thường được sử dụng để điều trị:
- tổn thương do ánh nắng mặt trời
- đốm đồi mồi
- sẹo mụn
- nếp nhăn
- các tình trạng liên quan đến da khác
Lăn kim
Lăn kim là phương pháp chăm sóc da được giúp giảm vết nhăn bằng sẹo, bằng cách sử dụng kim nhỏ để đâm vào da. Khi những vết thương nhỏ này lành lại, sẽ giúp trẻ hóa làn da. Phương pháp này thường được thực hiện kéo dài, từ 4-6 buổi.
Một nghiên cứu thí điểm năm 2012 chỉ ra rằng lăn kim cải thiện các vết rạn da sớm, trong khoảng thời gian 4 tuần.
Theo nghiên cứu năm 2008 được thực hiện tại Nam Phi và Đức trên 480 bệnh nhân, cho thấy rằng các vết rạn da mờ đi sau 1-4 buổi điều trị.
Radiofrequency – Tần số vô tuyến
Radiofrequency – Tần số vô tuyến là thủ thuật không xâm lấn sử dụng sóng tần số vô tuyến để làm nóng các lớp da sâu hơnn, với mục tiêu:
- Kích hoạt quá trình chữa lành vết thương tự nhiên của cơ thể
- Kích thích sản xuất collagen
- Làm săn chắc da
Một nghiên cứu thí điểm nhỏ năm 2014 chỉ ra rằng phương pháp Radiofrequency và trường điện từ xung đa cực giúp co gọn chiều dài và chiều rộng của vết rạn da.
Một nghiên cứu thí điểm khác vào năm 2012 cho thấy tần số vô tuyến được sử dụng với siêu âm làm giảm sự xuất hiện của vết rạn da.
Điều trị rạn da bằng kem bôi tại nhà
Bôi gel hoặc kem bôi ngoài da có chứa axit hyaluronic
Nghiên cứu cho thấy rằng việc thoa axit hyaluronic lên các vết rạn da mới có thể làm mờ đi trông thấy.
Theo nghiên cứu năm 2017, sử dụng kem bôi chứ axit hyaluronic, centella asiatica (thảo dược thường được sử dụng trong y học cổ truyền) và massage hàng ngày giúp làm giảm vết rạn da.
Kem bôi chứa bơ cacao hoặc vitamin E
Hầu như tất cả các loại kem mua không cần đơn thường sẽ có một, hoặc cả hai thành phần này.
Hiện vẫn chưa có nghiên cứu quy mô lớn nào cho thấy rằng thành phần này thực sự có thể làm giảm nguy cơ bị rạn da hoặc giảm thiểu tình trạng rạn da trước đó.
Thành phần bơ cacao và vitamin E không đem lại bất cứ tác dụng phụ gì cho cả thai phụ và bà mẹ sau sinh. Bạn có thể sử dụng trong thời kỳ mang thai, đồng thời giúp giữ ẩm cho da, giúp giảm ngứa.
Kem bôi chứa dầu oliu hoặc dầu hạnh nhân
Cũng như bơ ca cao hoặc vitamin E, hiện chưa có nghiên cứu cụ thể nào chứng minh rằng hai loại dầu này đem lại hiệu quả rõ rệt.
Tuy nhiên, nếu bạn muốn thử, thì cả 2 thành phần này đều rất an toàn và không gây hại, còn khiến bà bầu cảm thấy dễ chịu hơn.
Bôi kem theo toa chứa tretinoin
Một số nghiên cứu, đặc biệt vào năm 2014, cho thấy rằng các loại kem có thành phần tretinoin có thể cải thiện tình trạng rạn da, đặc biệt là nếu bôi kem sớm và hàng ngày.
Tretinoin là một loại retinoid, tăng tốc độ thay đổi tế bào da và kích thích tăng trưởng collagen.
Chỉ bác sĩ da liễu mới có thể kê đơn kem có tretinoin. Tuy nhiên, bạn không được sử dụng retinoid nếu đang mang thai vì có thể gây dị tật bẩm sinh.
Bạn cũng nên tránh sử dụng chúng nếu đang cho con bú vì loại chất này có thể được hấp thụ vào sữa mẹ.
Theo dõi suckhoecuagiadinh ngay để nhận thật nhiều thông tin hữu ích!
